Witold Bereś

---

Życiorys

Ukończył studia z zakresu filmoznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach osiemdziesiątych pełnił rolę redaktora podziemnego pisma „Promieniści”. Od 1989 do 1999 roku pracował jako dziennikarz w „Tygodniku Powszechnym”. Chociaż krótko, był szefem publicystyki w TVP1, gdzie to on stworzył i wprowadził na antenę cykl zatytułowany „Rozmowy na koniec wieku”. W latach 1989–1993 działał jako korespondent Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Po tym okresie, blisko współpracował z radiem RMF, co pozwoliło mu na dalszy rozwój dziennikarskiej kariery.

W latach 2000–2007 był dziennikarzem „Gazety Wyborczej”, gdzie publikował różnorodne teksty, w tym satyryczne felietony napisane wspólnie z Jerzym Skoczylasem. W latach 2003–2005, razem z Kazimierą Szczuką oraz Tomaszem Łubieńskim, prowadził program kulturalny „Dobre książki”. Od 2018 roku zajmuje stanowisko redaktora naczelnego miesięcznika „Kraków”, który jest wydawany przez Bibliotekę Kraków.

W dorobku literackim ma na koncie kilkanaście książek, w tym wywiady-rzeki z postaciami takimi jak Czesław Kiszczak, Krzysztof Kozłowski czy Janusz Onyszkiewicz. W 2000 roku opublikował „Czwartą władzę”, będącą zbiorem tekstów dotyczących kluczowych wydarzeń medialnych w Polsce w latach 1989–1999. Wspólnie z Krzysztofem Burnetką napisał książkę poświęconą niezwykłemu reporterowi Ryszardowi Kapuścińskiemu, zatytułowaną „Nie ogarniam świata”. Do jego najważniejszych osiągnięć literackich należą także publikacje dotyczące Marka Edelmana:

• Marek Edelman. Życie. Po prostu,
• Bóg śpi,
• Marek Edelman. Życie. Do końca.

Prace te zostały przetłumaczone na języki niemiecki, rosyjski oraz hebrajski. Od 2000 roku współorganizuje coroczną imprezę kulturalną „Wypominki Tischnerowskie” w Łopusznej na Podhalu. Jest także współtwórcą i członkiem jury nagrody „Wielkiego Kalibru”, przyznawanej od 2004 roku za najlepszą polską powieść kryminalną i sensacyjną.

W 1997 roku, razem z Arturem Więckiem, założył firmę producencką Bereś & Baron Media Productions, która zrealizowała wiele programów telewizyjnych, w tym „Historię filozofii po góralsku” według księdza Józefa Tischnera. Więcek i Bereś wspólnie zrealizowali również kilka pełnometrażowych filmów, takich jak „Anioł w Krakowie”, „Zakochany Anioł”, „Jegomość Tischner i jego filozofia po góralsku” oraz „Wszystkie kobiety Mateusza”.

W 2009 roku, łącznie z Arturem Więckiem i Krzysztofem Burnetką, założył Fundację „Świat ma Sens”, której celem jest promowanie pozytywnego myślenia oraz dorobku Polaków. W ramach fundacji powstał portal „Polska ma Sens” oraz dokumentalne filmy „Bartoszewski. Droga” i „Z marmuru, żelaza i nadziei…”. Na koncie fundacji znajdują się także płyta Magdy Brudzińskiej „Colorovanka”, przygotowana we współpracy z Polskim Radiem oraz książki, takie jak „Obywatel KK. Krzysztofa Kozłowskiego zamyślenia nad Polską” oraz „Krąg Turowicza. Tygodnik, czasy, ludzie: 1945–99”. Wspólnie z Agorą wydał „Marek Edelman. Życie do końca” i „Andrzej Wajda. Podejrzany”.

W latach 2011–2014 pełnił funkcję doradcy medialnego dla Platformy Obywatelskiej i był członkiem małopolskiego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w 2015 roku. Bereś jest również członkiem Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Warszawie.

Filmografia

Witold Bereś, uznany twórca filmowy, ma na swoim koncie wiele projektów, które znacząco przyczyniły się do polskiej kultury filmowej. Jego filmografia obejmuje różnorodne gatunki i formy, stając się świadectwem wszechstronności oraz kreatywności autora.

• 1996: Bar Atlantic – autor scenariusza do drugiego odcinka tego serialu telewizyjnego,
• 1996: Kleofas w świecie kapitalizmu (edukacyjny serial animowany) – opracowanie scenariusza do pięciu odcinków,
• 1997: Trafić do kosza (cykl edukacyjny) – pełnienie funkcji scenarzysty oraz producenta wykonawczego, obejmującego dziesięć odcinków,
• 1997: Z piłką na plaży (cykl edukacyjny) – ponownie scenariusz i odpowiedzialność za produkcję wykonawczą w dziesięciu odcinkach,
• 1999–2005: Historia filozofii po góralsku według ks. Józefa Tischnera (fabularny serial TV) – rola scenarzysty oraz producenta wykonawczego w 23 odcinkach,
• 2001: Tango – zdobywca Oscara w kategorii animacja, autor scenariusza,
• 2002: Anioł w Krakowie – realizacja scenariusza, produkcja oraz wystąpienie w roli Bereśa,
• 2003–2005: Archiwum wydarzeń kulturalnych (telewizyjny cykl dokumentalny) – odpowiedzialność za scenariusz oraz produkcję wykonawczą w 19 odcinkach,
• 2004: Goralenvolk – scenariusz i współpraca producencka,
• 2005: Zakochany Anioł (film fabularny) – scenariusz oraz rola producenta,
• 2006: Córki islamu. Iran (film dokumentalny) – autor scenariusza i producent wykonawczy,
• 2006: Gabriela – producent,
• 2006: Jegomość Tischner i jego filozofia po góralsku (film fabularny TV) – scenariusz i produkcja wykonawcza,
• 2008: Marek Edelman: życie. Po prostu (film dokumentalny) – autor scenariusza i producent, znany również pod tytułem Dowódca Edelman,
• 2008: Rozmowa z Edelmanem (monodram teatralny) – współpraca w zakresie scenariusza z Krzysztofem Burnetko, reżyseria oraz wykonanie,
• 2008: Tischner. Życie w opowieściach – autor scenariusza i producent,
• 2012: Bartoszewski. Droga (film dokumentalny) – praca jako scenarzysta i producent,
• 2013: Wszystkie kobiety Mateusza (film fabularny) – odpowiedzialność za scenariusz oraz produkcję,
• 2013: Z marmuru, żelaza i nadziei (film dokumentalny) – reżyserowanie, scenariusz oraz produkcja.

Publikacje

Witold Bereś, uznany polski autor, ma na swoim koncie szereg znaczących publikacji, które obejmują różnorodne tematy i gatunki literackie. Oto wybrane tytuły, które ukazują jego twórczość:

• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Tylko nie o polityce. Rozmowy Promienistych. (Instytut Literacki Paryż, 1989),
• Witold Bereś, Jerzy Skoczylas: Gen. Kiszczak mówi prawie wszystko (BGW, 1991),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Gliniarz z Tygodnika – rozmowy z b. ministrem MSW, Krzysztofem Kozłowskim (BGW, 1991),
• Witold Bereś, Przemysław Ćwikliński, Jacek Ziarno: ART-Bleff (BGW, 1991),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Mieczysław Pszon. Mój świat – wspomnienia /w:/ Polacy i Niemcy pół wieku później. Księga pamiątkowa dla Mieczysława Pszona, Znak, Kraków 1996),
• Witold Bereś, Katarzyna Janowska: Gra w Kraków. Przewodnik po klimatach Krakowa, ART-PROM, Kraków 1996),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Onyszkiewicz – ze szczytów do NATO, Bellona, Warszawa 1999),
• Janusz Wójcik i Witold Bereś: Jego biało – czerwoni, KAP, Warszawa 1999),
• Witold Bereś, Jerzy Skoczylas: Trzecia Rzeczpospolita od płota do płota, czyli Zoszczenko wiecznie żywy, Prószyński i s-ka, Warszawa 1999),
• Witold Bereś: Czwarta władza. Najważniejsze wydarzenia medialne III RP – 1989–99, Prószyński i S-ka, Warszawa 2000),
• Witold Bereś, Jerzy Skoczylas: Nikodem Dyzma 2000, Prószyński i S-ka, Warszawa 2000),
• Witold Bereś, Jerzy Skoczylas: Dziennikarz doskonały, Wenecja, Kraków 2000),
• Witold Bereś, Artur Więcek „Baron”: Zakochany Anioł w Krakowie (scenariusze filmowe), Bereś & Baron Media Productions, Kraków 2005),
• Krzysztof Burnetko, Jerzy Skoczylas oraz Witold Bereś: Wałęsa, ludzie, czasy, Edipresse, Warszawa 2005),
• Witold Bereś: Joasia /w:/ (różni autorzy): Trupy polskie (zbiór opowiadań kryminalnych), wyd. EMG Kraków, 2005),
• Witold Bereś: Tuzin przypadków dziennikarskich… które wstrząsnęły Polską /w:/ (praca zbiorowa): Dziennikarstwo – media – społeczeństwo Instytut Nauk Społecznych PAN i Collegium Civitas, Warszawa 2005),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Kadisz za księdza. Rozmowy z ks. Stanisławem Musiałem, Świat Książki, Warszawa 2006),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Kapuściński: nie ogarniam świata, Świat Książki, Warszawa 2007),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Marek Edelman. Życie. Po prostu, Świat Książki, Warszawa 2008),
• Witold Bereś, Artur Więcek „Baron”: Tischner. Życie w opowieściach, Świat Książki, Warszawa 2008),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Nasza historia. 20 lat RP.pl, Świat Książki, Warszawa 2009),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Marek Edelmann erzählt, Partas Verlag Berlin, 2009),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Marek Edelman: Bóg śpi (ostatnie rozmowy), Świat Książki, Warszawa 2010),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko (redakcja i tekst): Obywatel KK, czyli Krzysztofa Kozłowskiego zamyślenia nad Polską, Fundacja Świat Ma Sens, Limanowa–Kraków 2011),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Kazik Ratajzer. Bohater z cienia, Świat Książki, 2012),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Marek Edelman – bojownik, rewolucjonista, człowiek, tł. Michael Handelzalts, Alijat Hagag/Jediot Sfarim, Tel Awiw 2012),
• Witold Bereś: Opowieści szelmowskie. O Wieliczce i soli dla dorosłych, I-media, Kraków 2012),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko, Joanna Podsadecka: Krąg Turowicza. Tygodnik, czasy, ludzie: 1945–1999, Fundacja Świat ma Sens, Kraków–Limanowa 2012),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Marek Edelman. Życie. Do końca, Fundacja Świat ma Sens, Kraków–Limanowa i Agora SA, 2013),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Boh spit, tł. Ksenia Starosielskaja, Tiekst, Moskwa, 2013),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Andrzej Wajda. Podejrzany, Fundacja Świat ma Sens, Kraków–Limanowa i Agora SA 2013),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Nasza historia. Opowieść o wolnej Polsce, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2014),
• Witold Bereś, Artur Więcek „Baron”: Tischner. Podróż, Wielka Litera, Warszawa 2015),
• Witold Bereś: Okińczyc, wileński autorytet. Opowieść o wolnej Litwie, PIW, Warszawa 2015),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko, Iga Dzieciuchowicz: Bartoszewski. Droga, Narodowe Centrum Kultury i Fundacja Świat ma Sens, Warszawa 2015),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko, Marek Edelman. Being on the Right Sight, Redwood City 2016),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko, Andrzej i Krystyna. Poźne obowiązki, Panaceum, Kraków 2017),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko, Za wolność wczoraj i dziś. List do Marka Edelmana, Arbitror, Warszawa 2019),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Polska ma Sens, Austeria, Kraków 2019),
• Witold Bereś, Janusz Schwertner: Szramy. Jak psychosystem niszczy nasze dzieci, Wielka Litera, Warszawa 2020),
• Witold Bereś, Krzysztof Burnetko: Mgnienia. Opowieści z lat 1918–1920, Wydawnictwo Posnania, Poznań 2020),
• Witold Bereś: Zaraza. Lekcja nieprzerobiona, Austeria, Kraków 2020),
• Witold Bereś: Pilchu. Na rogu Wiślnej i Hożej, Wielka Litera, Warszawa 2021),
• Witold Bereś: Statek głupców. Biedni Polacy patrzą na Usnarz, Austeria, Kraków 2021).

Publikacje w prasie

Witold Bereś to autor, który miał okazję prezentować swoje teksty w wielu różnorodnych publikacjach. Jego prace znalazły się na łamach takich czasopism jak:

• Arka,
• Bez dekretu,
• Czas Solidarności,
• Dziennik Zachodni,
• Frankfurter Allgemeine Zeitung,
• Gazeta Krakowska,
• Gazeta Polska (Toronto),
• Gazeta Pomorska,
• Gazeta Wyborcza,
• Głos Wielkopolski,
• Home and Market,
• Kultura (Paryż),
• Literarni Listy (Praga),
• Playboy,
• Polityka,
• Przekrój,
• Press,
• Promieniści,
• Rzeczpospolita,
• Tygodnik Powszechny,
• Viva!,
• Wprost.

Nagrody

Witold Bereś jest postacią, której osiągnięcia zdradzają ogromny wkład w różne dziedziny sztuki i dziennikarstwa. W ciągu swojej kariery, zdobył wiele prestiżowych nagród, które potwierdzają jego talent oraz zaangażowanie w kulturę. Poniżej przedstawiamy zestawienie najważniejszych wyróżnień, które otrzymał.

• Nagroda Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (1989) za „pismo ‘Promieniści’ i normalne dziennikarstwo w nienormalnych czasach”,
• Nagroda Polcul Foundation (1989),
• Odznaka „Zasłużonego Kulturze” Ministra Kultury Narodowej (1998),
• Nagroda przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji za siedmioodcinkowy serial TV Historia filozofii po góralsku na XXIV FPFF w Gdyni (1999),
• Nagroda Specjalna Festiwalu „Prowincjonalia” we Wrześni za „szczególny rodzaj piękna w filmie Historia filozofii po góralsku” (2000),
• Nagroda dla najlepszego filmu Festiwalu Prowincjonalia we Wrześni za film Anioł w Krakowie (2002),
• Nagroda dla najlepszej komedii za film Anioł w Krakowie na XXVII FPFF w Gdyni (2002),
• Nagroda „Złote Zęby” za najlepszy film dla Anioła w Krakowie – Festiwal Filmów Polskich w Chicago (2002),
• Nagroda publiczności Międzynarodowego Festiwalu Debiutów Filmowych, XXI Koszalińskie Spotkania Filmowe „Młodzi i Film” (2002),
• Festiwal Filmów Optymistycznych „Happy End” za filmy Anioł w Krakowie i Zakochany Anioł (2006),
• AS Empiku w kategorii literatura faktu za książkę Kapuściński: nie ogarniam świata (2007),
• Nagroda Historyczna Klio za książkę Marek Edelman. Życie. Po prostu (2008),
• Feniks Pro Autore, Nagroda Stowarzyszenia Wydawców Katolickich w kategorii „publicystyka” za Tischner – życie w opowieściach (2009),
• Nagroda Publiczności za film Dowódca Edelman, XV Festiwal NURT w Kielcach (2009),
• Złoty Krzyż Zasługi (2011),
• Medal „Dziękujemy za Wolność” (2015),
• Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2015),
• Order Odrodzenia Polski (2015),
• Nagroda Miasta Krakowa w dziedzinie kultura i sztuka (2021).

Wszystkie te wyróżnienia świadczą o jego wyjątkowym talencie oraz nieustającej pasji do tworzenia i promowania kultury, co czyni go jedną z ważniejszych postaci współczesnej polskiej sztuki.

---

Oceń: Witold Bereś

---