Piotr Paweł Barczyk to postać niezwykle ważna w polskiej pedagogice. Urodził się 4 lipca 1945 roku w Bytomiu, a jego życiowe drogi zakończyły się 6 maja 2019 roku, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w dziedzinie nauk humanistycznych.
Był on nie tylko uznawanym dydaktykiem, ale także dr hab. nauk humanistycznych, co świadczy o jego ogromnym dorobku naukowym i autorytecie w swej dziedzinie. Jako profesor nadzwyczajny Katedry Pedagogiki Górnośląskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Kardynała Augusta Hlonda w Mysłowicach, Barczyk w znaczący sposób przyczynił się do rozwoju pedagogiki w Polsce.
Życiorys
Piotr Barczyk przyszedł na świat 4 lipca 1945 roku w Bytomiu, w rodzinie o intelektualnych tradycjach. Jego ojciec, także noszący imię Piotr, był lekarzem oraz oficerem, natomiast matka, Adelajda, pracowała jako laborantka fotograficzna i posiadała umiejętności językowe, które wykorzystywała, udzielając pomocy osobom i instytucjom. Niestety, Piotr nie miał okazji poznać swojego ojca, gdyż zmarł on przed jego narodzinami. Jego matka odeszła, kiedy chłopiec miał zaledwie siedem lat, a opiekę nad nim przejęła babcia, która zadbała o jego dorastanie zarówno w Bytomiu, jak i Bardzie Śląskim.
W 1968 roku Barczyk uzyskał dyplom ze Studium Nauczycielskiego we Wrocławiu, gdzie kształcił się w zakresie opieki nad dziećmi oraz nauczania początkowego, a trzy lata później skończył Liceum Pedagogiczne w Kłodzku, co zaowocowało dyplomem nauczyciela szkół podstawowych. Już w 1971 roku rozpoczął pracę w Szkole Podstawowej nr 38 w Bytomiu, gdzie przez sześć lat zdobywał doświadczenie zawodowe, a później kontynuował swoją karierę w innych placówkach edukacyjnych, w tym w Szkole Podstawowej nr 51 oraz w Szkole Podstawowej dla Pracujących nr 1, by przez cztery lata pełnić funkcję dyrektora III Liceum Ogólnokształcącego w Bytomiu.
W 1974 roku uzyskał tytuł magistra pedagogiki na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego, a trzy lata później jego kariera naukowa nabrała tempa, gdy obronił pracę doktorską opartą na badaniach dotyczących wychowania i kształcenia zawodowego młodzieży rzemieślniczej na Śląsku w latach 1922–1939. Praca ta, napisana pod okiem doc. dr hab. Wandy Bobrowskiej-Nowak, przyniosła mu ogromne uznanie w środowisku akademickim. Habilitację osiągnął 24 października 1994 roku na Uniwersytecie Warszawskim, przedstawiając pracę na temat aktywności kulturalno-oświatowej polskich instytucji pozaszkolnych w Górnym Śląsku w latach 1848–1939.
Profesor Barczyk miał do czynienia z wieloma ośrodkami akademickimi. Pracował na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach w latach 1974-2004, był twórcą Kolegium Nauczycielskiego w Bytomiu oraz dyrektorem tej instytucji przez wiele lat. Dodatkowo, jego ścieżka zawodowa obejmowała takie placówki jak Wyższa Szkoła Pedagogiczna Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie oraz Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Mysłowicach, gdzie zakończył swoją karierę. Barczyk aktywnie uczestniczył w licznych projektach oraz przedsięwzięciach związanych z edukacją, obejmując m.in. rolę kierownika Zespołu Problemowego „Oświata” Działu Upowszechniania Oświaty i Kultury Encyklopedii Górnośląskiej oraz eksperta Komisji ds. Awansu Zawodowego Nauczycieli.
Pełnił także odpowiedzialne funkcje redakcyjne, był kierownikiem edytorskim „Bytomskich Zeszytów Pedagogicznych”, a także członkiem rad naukowych. Swoją wiedzę i doświadczenie dzielił się na antenie Polskiego Radia w Katowicach, prowadząc cykliczne audycje na temat wychowania już od 1986 roku.
Odznaczenia (wybór)
W życiu Piotra Pawła Barczyka zaszczyty i uznanie znalazły swoje odbicie w licznych odznaczeniach, które zdobył na przestrzeni lat. Poniżej przedstawiamy kilka z nich:
- srebrny Krzyż Zasługi, przyznany w 1979 roku,
- srebrna Odznaka za Zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego, otrzymana w 1986 roku,
- złoty Krzyż Zasługi, który został przyznany w 1987 roku,
- medal Komisji Edukacji Narodowej, uzyskany w 1997 roku,
- złota Odznaka za Zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego, nadana w 2001 roku.
Kontrowersje
Osobista kultura profesora Barczyka trwa w cieniu jego rozległego dorobku naukowego, co prowadzi do wielu kontrowersji. Pomimo osiągnięć, jego relacje ze studentami niejednokrotnie były krytykowane. Poniżający sposób, w jaki traktował swoich uczniów, został ujawniony w wybranych mediach, co przyczyniło się do dużego zainteresowania jego osobą i metodami pracy.
Przypisy
- Mirosław Wójcik Piotr Paweł Barczyk (1945–2019) Słowem ucznia portret Mistrza skreślony
- Bytom: Nauczycielskie Kolegium inwektyw i zastraszania [online], www.rmf24.pl [dostęp 08.03.2020 r.]
- Redakcja, Co naprawdę dzieje się w Kolegium Nauczycielskim? [online], Bytom Nasze Miasto, 29.04.2002 r. [dostęp 08.03.2020 r.]
- a b c d e Dr hab. Piotr Paweł Barczyk, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 08.03.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Anna Węgrzyniak | Aleksandra Skłodowska | Urszula Rembisz | Przemysław Nadolski | Karol Musioł (fizyk) | Bogdan Dembiński | Ernst Gaupp | Agnieszka Labus | Roman Wiktor Janiczek | Jerzy Jarzębski | Piotr Obrączka | Jakub Urbańczyk | Andreas Lawaty | Krzysztof Konsztowicz | Dawid Korzekwa | Zofia Zawadzka | Karol Berger | Marek Pawełczyk | Zbigniew Olesiński | Hermann KoberOceń: Piotr Paweł Barczyk