Budynek spalarni śmieci z maszynownią oraz komin maszynowni zlokalizowany w dawnej oczyszczalni ścieków to wyjątkowy przykład architektury przemysłowej. Obiekt ten, datowany na rok 1905, znajduje się w Bytomiu.
Jest to nie tylko miejsce zajmujące się przetwarzaniem odpadów, ale również cenny element dziedzictwa kulturowego, który został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego.
Historia
W ramach rozwoju miejskiej infrastruktury, władze Bytomia postanowiły zainwestować w budowę nowoczesnej sieci kanalizacyjnej, co doprowadziło do realizacji pierwszej w ówczesnym Cesarstwie Niemieckim biologicznej oczyszczalni ścieków. Znajduje się ona w miejscu, które w XVII wieku było siedzibą młyna prowadzonego przez Jakuba Pielkę oraz jego syna Andrzeja, znanego pod nazwą Pielkermühle.
Za stronę techniczną projektu odpowiadał Max Rosenquist, natomiast architektem był Karl Brugger, miejski radca budowlany. Budowa rozpoczęła się oficjalnie 4 października 1902 roku, zlecając działalność firmie Windschild & Langelott z Cossebaude. Po zakończeniu prac odbyły się oględziny, które miały miejsce 31 października 1905 roku i zostały przeprowadzone przez przedstawicieli gminy.
Poza oczyszczalnią, w tym samym czasie oddano do użytku również nowoczesną spalarnię odpadów. Jej konstrukcja opierała się na innowacyjnym systemie pieców Doerra. W głównym budynku umieszczono nie tylko dwie komory spalania, ale także stację transformatorową oraz pomieszczenia dla majstra. Po usunięciu urządzeń, hala główna została przekształcona w warsztat i garaż dla pojazdów należących do oczyszczalni.
W dobudówce umiejscowiono maszynownię, w której znajduje się cenny zabytek – jednotłokowa sprężarka wyprodukowana przez firmę Zwickauer Maschinenfabrik, obok której znajdowały się pompy oraz warsztat. Obok spalarni wysunięto komin, który nie tylko służył spalarni, ale również dostarczał wsparcie dla pozostałych mechanizmów w zakładzie.
Zarządcą tego cennego kompleksu zabytkowego jest Bytomskie Przedsiębiorstwo Komunalne.
Przypisy
- a b c d Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 22.08.2017 r.]
- a b Bytomski.pl 2015 ↓.
- Nadolski 2004 ↓, s. 71.
- Nadolski 2004 ↓, s. 68.
- Nadolski 2004 ↓, s. 66.
- Nadolski 2004 ↓, s. 64.
- Nadolski 2004 ↓, s. 63.
- Nadolski 2004 ↓, s. 62.
- Władysława Ślęzak: Bytom za panowania Piastów. Bytom: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 1996 r., s. 53. ISBN 83-905719-0-0
- Günther Trauer: Die Entwässerung der schlesischen Städte. W: Schlesien. Kultur und Arbeit. Einer Deutschen Grenzmark. Bruno Salomon, Erwin Stein (hrsg.), Berlin / Friedenau: Deutscher Kommunal-Verlag, 1926 r., s. 82.
Pozostałe obiekty w kategorii "Budynki przemysłowe i magazynowe":
Kopalnia Węgla Kamiennego Bobrek-Piekary | Kopalnia Węgla Kamiennego Powstańców Śląskich | Stroszek (zajezdnia tramwajowa) | Szyb Bolko | Zabudowa rejonu głównego dawnej kopalni Rozbark | Budynek siłowni Huty Bobrek | Szyb KrystynaOceń: Budynek spalarni śmieci z maszynownią i komin maszynowni w dawnej oczyszczalni ścieków