Budynek szkoły muzycznej w Bytomiu

---

Historia

Historia budynku szkoły muzycznej w Bytomiu sięga drugiej połowy XIX wieku, kiedy to powstało katolickie męskie Miejskie Katolickie Gimnazjum, zaprojektowane przez Paula Jackischa. Otwarcie szkoły miało miejsce 29 kwietnia 1867 roku, a urna do złożenia zajęć w obiekcie rozpoczęła się 1 października 1869 roku. Przy budowie gmachu, który wznoszono w latach 1867-1869, wykorzystano działkę ofiarowaną miastu przez księdza Józefa Szafranka, ówczesnego proboszcza Parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bytomiu.

Obiekt ten stał się jednym z największych budynków ówczesnego Bytomia, osiągając długość 51,5 m, szerokość 23 m oraz wysokość 30 m. Koszt budowy wyniósł 190 tys. talarów. Warto zaznaczyć, że zanim gimnazjum mogło rozpocząć naukę w nowej siedzibie, zajęcia odbywały się w wynajmowanej kamienicy przy ul. Dworcowej 19. W pierwszych latach istnienia była to jedyna szkoła średnia w mieście.

Wkrótce po otwarciu, gimnazjum zostało upaństwowione 1 kwietnia 1889 roku, co związane było z założeniem przez magistrat zmiany jego statusu finansowego. Nowa nazwa brzmiała Königlisches Gymnasium zu Beuthen O.-S., co w tłumaczeniu oznacza Królewskie Gimnazjum w Bytomiu G. Śl. Szkoła ta zyskała popularność, a pod koniec XIX wieku z liczbą 600 uczniów stała się jedną z największych placówek edukacyjnych Górnego Śląska.

W lutym 1915 roku patronem szkoły został Paul von Hindenburg, który miał przyjemność przebywać w jej gmachu, co wpłynęło na zmianę nazwy szkoły na Königlisches Hindenburg-Gymnasium zu Beuthen O.-S. Po zakończeniu I wojny światowej, w 1918 roku, placówka funkcjonowała jako Staatlisches Hindenburg-Gymnasium aż do stycznia 1945 roku.

W 1925 roku liczba uczniów wzrosła do 726, a placówka zaczęła przyjmować także dziewczęta, co odzwierciedlało zmiany w podejściu do kształcenia. Po zakończeniu II wojny światowej, budynek stał się siedzibą Konserwatorium Muzycznego, które w 1946 roku przekształcono w Miejską Szkołę Muzyczną, założoną przez Stefana Mariana Stoińskiego.

Dalsze zmiany w architekturze budynku miały miejsce na początku lat 70. XX wieku. Wzgórze starego gmachu zyskało bezstylową dobudówkę, która połączyła pierwotną bryłę z nowym budynkiem pomocniczym, znanym jako pawilon, wybudowany około 1971 roku. Z kolei 15 maja 1975 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków województwa katowickiego, obecnie śląskiego.

W sectorze modernizacji, w latach 2018-2019 przeprowadzono gruntowną termomodernizację, która obejmowała wymianę stolarki okiennej, modernizację instalacji grzewczej oraz montaż ogniw fotowoltaicznych. Dodatkowo, z końcem 2021 roku zakończono rewitalizację zewnętrzną, która przywróciła blask gmachowi poprzez hydrofobizację elewacji. Dziś budynek ten funkcjonuje jako siedziba Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. Fryderyka Chopina w Bytomiu, kontynuując tradycję edukacyjną w tej historycznej przestrzeni.

Architektura

Budynek szkoły muzycznej w Bytomiu to imponująca konstrukcja, wyróżniająca się ceglanym gmaszem, który stoi w pełnej okazałości. Jego detale architektoniczne są stworzone z sztucznego kamienia i prezentują wyraźne cechy stylu neogotyckiego. Wąskie skarpy, jakie zdobią bryłę obiektu, wyraźnie podkreślają wertykalny charakter całego projektu.

Na południowym froncie można dostrzec ryzalit, w którym znajduje się ostrołukowy portal – godny uwagi element, mimo że wejście od wewnątrz zostało zamurowane. W jego obrębie znajdują się dębowe drzwi, pomalowane na brązowy kolor, z oryginalnymi okuciami. Nad nimi zachwyca czterolistny maswerk z witrażem, a także dwie gładkie gotyckie tarcze herbowe. Oprócz tego, widocznych jest trzy witrażowe okna auli, które zwieńczone są ślepymi maswerkami. Co więcej, nad środkowym oknem umieszczono kartusz herbowy z wizerunkiem orła w koronie, przywodzący na myśl symbol polskiego orła. Całą kompozycję wieńczy schodkowy szczyt, uwieńczony eleganckimi pinaklami.

Północna elewacja prezentuje się podobnie do południowej, aczkolwiek różni się od niej liczbą ostrołukowych okien – zamiast trzech, znajduje się tam ich jedynie dwa. Elewacje boczne również nie pozostają w tyle pod względem dekoracyjności; przypominają one wygląd ryzalitu, a w ich centralnej części zauważyć można podwójne okna, które umieszczono w ostrołukowych płycinach. Te płyciny zakończone są blendami oraz maswerkiem, co dostarcza dalszych walorów estetycznych. Zachodnia elewacja jest w dużej części zasłonięta przez dobudówkę, natomiast we wschodniej elewacji niegdyś znajdował się neogotycki portal, który niestety zlikwidowano przed 1973 rokiem, zastępując go podwójnym oknem.

W górnej części ścian można zauważyć ozdobny poddachowy fryz arkadkowy, nad którym wznosi się stylizowana attyka. Attyka ta ma formę ostrołukowej balustrady, rozdzielonej pinaklami z misternymi kwiatonami. Dach gmachu pokryty jest dachówką, a w niektórych miejscach użyto także papy. Dodatkowo, budynek chroniony jest instalacją odgromową, która początkowo była powiązana z miejskim wodociągiem.

Wnętrze obiektu kryje niezwykle interesującą aulę, która pierwotnie miała kubaturę bliską 2500 m³. Charakteryzuje się ona stylistyką neogotycko-neorenesansową, będącą przekształconą wersją dawnej kaplicy szkolnej. Warto również zauważyć, że około 1941 roku w piwnicy budynku urządzono schron przeciwlotniczy, który mógł pomieścić około 300 osób.

---

Oceń: Budynek szkoły muzycznej w Bytomiu

---