Góra Gryca

---

Lokalizacja i Geologia

Góra Gryca znajduje się w zachodniej części Bytomia, w obrębie dzielnicy Miechowice. Położona jest na północ od skrzyżowania, które łączy drogi krajowe numer 88 i 94. Z punktu widzenia geologii, góra ta stanowi południowo-zachodni skraj Wyżyny Śląskiej, znanej również jako Wyżyna Miechowicka.

Podobnie jak cała okolica, Góra Gryca składa się głównie z mało urodzajnych gleb, które mają piaszczysto-gliniastą strukturę. Taki stan rzeczy jest głównie efektem dawnych procesów lodowcowych, które kształtowały tutejszy krajobraz.

Wczesne osadnictwo

Osadnictwo na Grützbergu sięga głęboko w przeszłość, bowiem ludzi można tu spotkać już od najdawniejszych czasów. Najstarsze pozostałości osadnicze na tym obszarze datuje się na młodszy paleolit. W tym okresie archeolodzy odnaleźli liczne narzędzia, w dużej mierze wykonane z bezcelowego wówczas krzemienia, co świadczy o obecności pierwotnych ludzkich grup.

Pierwsze plemiona, które zasiedliły te tereny, przybyły przez Bramę Morawską z obszaru dzisiejszych Czech, niezwłocznie po ustąpieniu lodowca. Góra Gryca, jako wyraźne wzniesienie, musiała przyciągać uwagę swoich naturalnych walorów. Z przeprowadzonych badań wynika, że pierwotni mieszkańcy szybko dostrzegli potencjał tych lokacji, uznając je za dogodne miejsca do osiedlenia.

Sukcesywnie obszar ten był zamieszkiwany zarówno w późnym paleolicie, jak i w neolicie. Z tego ostatniego okresu archeolodzy odnaleźli drapacze oraz kamienne toporki, które były niezbędne do przetrwania. To pokazuje, jak mocno ówczesne grupy musiały polegać na zasobach, które oferowała im ta ziemia.

Kolejna znaczna fala migracji miała miejsce między 1800 a 600 rokiem p.n.e., gdy na te ziemie przybywały ludy ugrofińskie oraz pasterskie grupy z terenów półwyspu Iberyjskiego. W XX wieku odkryto gliniane naczynia, które pochodzą właśnie z tego epizodu osadnictwa, co stanowi bezpośrednie świadectwo ich obecności na omawianych terenach.

Czasy nowożytne

Na północnym zboczu wzniesienia znajduje się dobrze zachowany fragment historycznej drogi, która łączyła Opole z Bytomiem oraz Krakowem. W późniejszych latach na Górze Gryca powstały wapienniki, z których pozyskiwano wapno. To właśnie jako nawóz było ono kluczowe w walce z zakwaszeniem miejscowych pól uprawnych. Inicjatywa budowy tych wapienników przynależała do Franciszka Aresina, uznanego za pierwszego przemysłowca w historii Miechowic, który był kupcem urodzonym we Wrocławiu.

Ważnym wydarzeniem w czasach nowożytnych było także założenie przez Franciszka Wincklera, właściciela Miechowic oraz posła na Sejm Pruski, parku publicznego dla robotników. Był to pierwszy taki park na Górnym Śląsku. Winckler, który aktywnie działał na rzecz swoich pracowników, złożył w Sejmie projekt skrócenia czasu pracy z 12 do 8 godzin. W 1850 roku w parku tym ufundował on kaplicę św. Barbary, która do dziś pełni centralną rolę w tym miejscu. Co istotne, stanowi ona również najstarszą budowlę sakralną w Miechowicach.

Współczesność

Na Górze Gryca znajduje się park, który został założony 150 lat temu. Niestety, jego stan systematycznie się pogarsza z powodu braku funduszy oraz niewielkiego zainteresowania ze strony miejskich władz. Co kilka lat działania rekultywacyjne podejmuje proboszcz lokalnej parafii św. Krzyża, co daje nadzieję na poprawę sytuacji.

Warto dodać, że z północnej strony Góry Gryca, przy ulicy Drobczyka, znajduje się osiedle domków jednorodzinnych, które przyciąga mieszkańców swoim spokojem i urokliwym otoczeniem. Góra Gryca pełni również rolę naturalnej granicy oddzielającej dwie dzielnice: Miechowice i Karb, co czyni ją istotnym punktem dla lokalnej społeczności.

---

Oceń: Góra Gryca

---