Plac Grunwaldzki, znany również pod niemiecką nazwą Friedrich-Wilhelm-Platz, a później jako Friedrich-Wilhelm-Ring, to istotny punkt na mapie Śródmieścia Bytomia. Jego lokalizacja znajduje się na północ od centralnego Rynku miasta, którego historia i architektura przyciągają wiele osób.
Plac ten odgrywa znaczącą rolę jako miejsce spotkań oraz wydarzeń kulturalnych, co sprawia, że jest nie tylko istotny z punktu widzenia urbanistycznego, ale również społecznego. Historyczne i współczesne znaczenie, które przypisuje się temu miejscu, czyni go jednym z istotnych punktów w Bytomiu, który warto odwiedzić.
Historia
Początek zagospodarowywania terenu, na którym obecnie znajduje się Plac Grunwaldzki w Bytomiu, sięga XI wieku. Przypuszcza się, że w tym miejscu wznosił się zamek, który był rezydencją Piastów bytomskich i został zbudowany w latach 1281–1282. W roku 1355, po śmierci ostatniego przedstawiciela rodu, Bytom przeszedł w ręce najbliższych krewnych, czyli Piastów oleśnickich oraz Piastów cieszyńskich. Zamek, poddany długotrwałym sporom, został ostatecznie podzielony w 1369 roku na dwie części. Niestety, z czasem popadł w ruinę i został rozebrany.
Na pierwszych planach miasta z 1750 roku teren, który obecnie zajmuje plac, był wykorzystywany jako miejsce do nauki jazdy konnej, znane jako „Reitschule”, które znajdowało się pod kontrolą garnizonu kawalerii pruskiej. Najpóźniej w 1870 roku obiekt otrzymał nazwę Friedrich-Wilhelm-Platz, a następnie, w kolejnym stuleciu, zmieniono go na Friedrich-Wilhelm-Ring, na cześć zmarłego w 1861 roku króla Prus, Fryderyka Wilhelma IV.
W 1809 roku w wschodniej części placu wzniesiono synagogę, której istnienie zakończyło się sześćdziesiąt lat później z powodu zbyt małej pojemności. Ostatecznie, po trzech latach od zburzenia pierwotnej synagogi, powstała nowa, otwarta 2 grudnia 1869 roku, wykonana przez lokalnego budowniczego Paula Jackischa. Oprócz synagogi, w okolicy placu mieścił się również Instytut Medyczny Juliusza Hansela, browar Józefa Stunza (w obecnej kamienicy przy ul. Podgórnej 5) oraz hotel Hamburger Hof (Podgórna 6).
9 listopada 1938 roku, podczas tzw. kryształowej nocy, synagoga wraz z zapleczem została doszczętnie spalona. Pomimo tego, pozostałe budynki nie zostały zniszczone podczas II wojny światowej, chociaż kilka kamienic zostało rozebranych z powodu szkód spowodowanych wydobyciem węgla. W 1945 roku plac zyskał nową nazwę – Grunwaldzki.
Do dziś z pierwotnej zabudowy sprzed wojny zachowały się trzy budynki z północnej pierzei oraz trzy z południowej. W latach 50. XX wieku w wschodniej pierzei wybudowano czteropiętrowy dom, a na zachodniej, obecnie przy ul. Podgórnej, powstał trzypiętrowy obiekt. Centralną część placu zdobi skwer z ławkami i zegarem słonecznym. W 2007 roku, w miejscu dawniej istniejącej synagogi, umieszczono tablicę pamiątkową.
Przypisy
- Książę bytomski Bolesław zmarł na wyprawie do Włoch pomiędzy końcem 1354 a 15.12.1355 r.
- Zamek w Bytomiu – dostęp: 20.05.2010 r.
- Jan Drabina: Zabytki Bytomia. Towarzystwo Miłośników Bytomia, 1988 r., seria: Magazyn Bytomski. Brak numerów stron w książce
- J. Drabina, J. Horwat, Z. Jedynak: Bytom średniowieczny. Przekazy źródłowe (1123-1492). 1985 r. Brak numerów stron w książce
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Piekarska w Bytomiu | Ulica Józefa Jainty w Bytomiu | Ulica Stanisława Witczaka w Bytomiu | Plac gen. Władysława Sikorskiego w Bytomiu | Rynek w Bytomiu | Ulica Dworcowa w Bytomiu | Ulica Zaułek w Bytomiu | Ulica Wrocławska w Bytomiu | Plac Tadeusza Kościuszki w BytomiuOceń: Plac Grunwaldzki w Bytomiu