Kościół św. Jacka w Bytomiu

---

Historia

„W miejscu obecnego krzyża przykościelnego znajdował się pierwotny kościółek pod wezwaniem św. Jacka, który zbudowany został w 1875 roku, w wyniku zniszczeń po wielkim pożarze wsi Rozbark. Jego niewielkie rozmiary spowodowały, że trzydzieści lat później zdecydowano się na budowę nowej, większej świątyni. Stary kościółek został zburzony około 1911 roku, jednak do wybuchu drugiej wojny światowej w krypcie św. Józefa pod nawą pozostawały wszystkie ołtarze przeniesione ze zlikwidowanej kaplicy. Niestety, nie przetrwały one do czasów współczesnych. Dzwon św. Barbary, który wciąż wzywa mieszkańców dzielnicy Rozbark na msze, stanowi jedyną pozostałość po tym historycznym miejscu.

Nowa świątynia, zbudowana w neoromańskim stylu, powstała na wzgórzu obok dawnej kaplicy św. Jacka z 1875 roku. Architektem tego monumentalnego obiektu był Max Giemsa, mieszkaniec Katowic, który inspirował się katedrą w Limburgu podczas projektowania. Budowę zlecono firmie F. Neumanna z Bytomia, a we wnętrzu kościoła pracowało wielu artystycznych twórców:

• rzeźbiarz Matthias Beule (1877–1921), który wykonał rzeźby w kamieniu,
• rzeźbiarz Georg Schreiner z Ratyzbony, znany z tworzenia rzeźb ołtarzowych,
• artysta i malarz Otto Kowalewski z Katowic, odpowiedzialny za malarstwo ścienne,
• firma Carl Busch z Wrocławia, która wykonała ołtarze.

Po dwóch latach od zakończenia budowy, w 1913 roku powstała parafia, a konsekracja kościoła miała miejsce 4 sierpnia 1915 roku. W 1991 roku przeprowadzono gruntowny remont dachu kościoła.

Architektura

Kościół ten charakteryzuje się dwukondygnacyjną strukturą, a w dolnej części ulokowana jest krypta dedykowana Świętemu Józefowi. Budowla wyróżnia się dwoma wieżami o wysokości 57 metrów, które znajdują się po obydwu stronach wschodniej elewacji. Jest to obiekt trzynawowy z nawą krzyżową, który został zorientowany w nietypowy sposób – ołtarz główny jest skierowany na zachód.

Nad skrzyżowaniem naw można dostrzec żużlową sygnaturkę zwieńczoną iglicowym daszkiem. Wnętrze kościoła pokryto drewnianym stropem, który jest podwieszony na wieszarowej konstrukcji dachu. Całość wnętrza jest otynkowana, co nadaje jej elegancki i przytulny charakter.

W obiekcie znajdują się trzy empory: dwie boczne oraz jedna, na której usytuowany jest chór muzyczny z organami. Te ostatnie, zbudowane przez austriacką firmę Rieger, mają ≤60 głosów i uznawane są za jeden z bardziej wyjątkowych zabytkowych instrumentów w mieście oraz całym Górnym Śląsku. Kościół wykonany jest w technologii murowanej, a jego elewacje stworzono z ciosów piaskowca.

Elewacja oraz wnętrze zdobią liczne rzeźby, również w piaskowcu. Elementy takie jak okna i drzwi są bogato zdobione, co podkreśla ich architektoniczną wartość. Na szczególną uwagę zasługuje wyjście główne, które przyciąga wzrok swoją wyjątkową ornamentyką.

Wnętrze kościoła kryje w sobie ołtarze oraz ambonę, które bogato zdobione są dekoracjami snycerskimi. Dodatkowo, przyciągają uwagę barwne witraże, jednak ich autor pozostaje nieznany.

---

Oceń: Kościół św. Jacka w Bytomiu

---