Josef Wiessalla

---

Życiorys

Josef Wiessalla przyszedł na świat w Bytomiu, gdzie dorastał jako jedno z ośmiorga dzieci dróżnika kolejowego. Mimo że był zdolnym uczniem, jego rodzina żyła w ubóstwie, co uniemożliwiło mu kontynuowanie nauki w szkole średniej. Po ukończeniu szkoły podstawowej podjął pracę w hucie, co stało się początkiem jego zawodowej kariery.

Po odbyciu służby wojskowej w czasie I wojny światowej, Wiessalla podejmował różne zajęcia, w tym pracę jako maszynista, księgowy oraz reporter. W pewnym okresie zmagał się nawet z bezrobociem. W latach 1919-1921 aktywnie uczestniczył w powstaniach śląskich, przyłączając się do niemieckiej strony konfliktu. Równocześnie odczuwał silny ból związany z destrukcją kultury górnośląskiej, która była niszczona zarówno przez germanizację w Niemczech, jak i polonizację w Polsce.

Wiessalla był członkiem związku proletariacko-rewolucyjnych pisarzy, chociaż jego przynależność do Komunistycznej Partii Niemiec (KPD) nie została jednoznacznie potwierdzona. W 1928 roku rozpoczął publikację swoich tekstów w gazecie „Der Oberschlesier”, która była wydawana przez Karla Sczodroka. Jego talent literacki został dostrzeżony przez Maxa Taua, również pochodzącego z Bytomia, co zaowocowało współpracą z wydawnictwem Bruno Cassirera.

W trakcie II wojny światowej Wiessalla został zmobilizowany do armii niemieckiej. Niestety, zginął podczas obrony Wrocławia w 1945 roku, kiedy to miasto było atakowane przez Armię Czerwoną.

Twórczość

Josef Wiessalla jest autorem, którego literatura obejmuje wiele powieści, opowiadań oraz sztuk teatralnych. Jego pisarstwo wyróżnia się poprzez zaangażowanie prostych postaci z życia Ślązackiego, co widoczne jest w jego utworach. Przykładem jest „Front unter Tage”, który opowiada historie górnika, a także powieść „Die Empörer”, w której podejmuje temat upadku feudalizmu.

Po roku 2000, twórczość Wiessalli w języku niemieckim zyskała zainteresowanie wśród polskich badaczy, co świadczy o jej wartości i wpływie na historię literatury.

Opowiadania

• Die Front unter Tage (1937),
• Gowin sucht das Genie (1938),
• Niemands Land (1942), niderlandzki przekład pt. Niemands land (1943),
• Die Schlacht von Himmelwitz (1943), polski przekład pt. Bitwa pod Jemielnicą (2017).

Powieści

• Die Empörer (1932), przekłady: czeski pt. Buřiči (1941), norweski pt. Opprørerne på Gorek (1942),
• Udyta (1939),
• Zwischen Tag und Traum (1941),
• Der Orpheusbecher (1942),
• Unter Tage (1961).

Sztuki teatralne

• Volk auf Vorposten: Drama in fünf Aufzügen (1928),
• Krise: Eine Arbeitslosentragödie (1929),
• Die Front unter Tage: Ein Bergwerksstück in drei Akten (1934),
• Die Brunnenkomödie: Ein Spiel in drei Akten (1937).

---

Oceń: Josef Wiessalla

---