Marcin Hałaś

---

Życiorys

Rodzice Marcina Hałasza przybyli do Bytomia z Lwowa w charakterze ekspatriantów. Na początku swojej edukacji uczęszczał do Szkoły Podstawowej nr 46 w Bytomiu, a następnie kontynuował naukę w I Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Smolenia w Bytomiu, które ukończył. To właśnie tam, w 1985 roku, założył Młodą Grupę Literacką „Reflektor”, aktywnie działającą do 1990 roku.

W 1991 roku Marcin zdobył tytuł magistra w dziedzinie kulturoznawstwa na Uniwersytecie Śląskim. Jego praca magisterska, zatytułowana Teatr idei. Rzecz o dramatach Bohdana Urbankowskiego, została napisana pod kierunkiem prof. Eleonory Udalskiej. Po zakończeniu studiów, w latach 1988–1990 był aktywnym radnym Miejskiej Rady Narodowej w Bytomiu, reprezentując Stowarzyszenie „Pax”.

Od 1996 do 2003 roku pełnił funkcję redaktora naczelnego w „Życiu Bytomskim”, a dodatkowo jest współzałożycielem Górnośląskiego Towarzystwa Literackiego oraz członkiem Związku Literatów Polskich, do którego należy od 1992 roku. Pełnił też rolę prezesa Oddziału ZLP w Katowicach od lutego 2007 roku do maja 2010 roku.

W 2013 roku Marcin Hałas otrzymał trzyletni zakaz wjazdu na Ukrainę, co było konsekwencją publikacji jego książki Oddajcie nam Lwów. Obecnie mieszka w Bytomiu, kontynuując swoją działalność literacką i społeczną.

Nagrody i stypendia

Marcin Hałaś, jako utalentowany artysta, zdobył szereg wyróżnień i nagród na przestrzeni swojej kariery. Jego osiągnięcia są dowodem na jego wpływ na literaturę oraz kulturę.

• nagroda młodych Warszawskiej Jesieni Poezji, przyznana w 1992 roku,
• nagroda wojewody katowickiego dla młodych twórców, którą otrzymał w 1995 roku,
• Nagroda Białego Pióra im. Dariusza Stolarskiego za wiersze, które umacniają niepodległość Polski, zdobyta w 1999 roku,
• nagroda prezydenta Bytomia w dziedzinie kultury „Muza”, przyznana również w 1999 roku,
• stypendium marszałka województwa śląskiego, które otrzymał w latach 2005 oraz 2009,
• stypendium ministra kultury i dziedzictwa narodowego, które przypadło mu w 2008 roku,
• czterokrotne laureatstwo polsko-czeskiego konkursu poetyckiego „O Skrzydło Ikara”.

Te zdobyte nagrody oraz stypendia odzwierciedlają jego znaczący wkład w rozwój poezji oraz kultury w Polsce.

Twórczość

Marcin Hałaś zadebiutował w 1984 roku, publikując swoje pierwsze wiersze w „Gościu Niedzielnym”. Od tego czasu jego twórczość znalazła swoje miejsce w wielu cenionych czasopismach. Wśród nich można wymienić „Poezję”, „Życie Literackie”, „Tak i Nie”, „Katolika”, a także miesięcznik „Wiara i odpowiedzialność”. Dodatkowo jego prace były publikowane w „Roczniku Lwowskim”, „Gazecie Lwowskiej”, „Śląsku” oraz „Gazecie Polskiej”. Marcin był związany z „Gazetą Polską” jako współpracownik oraz jako publicysta tygodników „Warszawska Gazeta” oraz miesięcznika „Polska Niepodległa”. Od grudnia 2012 roku jego teksty pojawiły się także w „Uważam Rze”. Aktualnie można go znaleźć w tygodniku Życie Bytomskie.

Tematyka twórczości Hałasia często dotyczy jego rodzinnych miast, szczególnie Bytomia oraz Lwowa. Jego poezja przykuwa uwagę szczególnym podejściem do tych miejsc, co czyni ją interesującą w kontekście lokalnej kultury. Jego utwory były analizowane przez wielu znakomitych krytyków, takich jak Tadeusz Kijonka, Marian Kisiel, Krzysztof Karwat, Zdzisław Łączkowski, Marek Sołtysik oraz Bohdan Urbankowski. Warto dodać, że jego wiersze zostały również przetłumaczone na język czeski przez Wilhelma Przeczka i Libora Martinka oraz na język rosyjski przez Andrieja Bazyliewskiego.

Publikacje książkowe

• Kosz z chlebem (arkusz poetycki, Rada Uczelniana Zrzeszenia Studentów Polskich, Katowice 1986),
• Przed snem (arkusz poetycki, Grupa Literacka „Reflektor”, Bytom 1987),
• Protokoły (wiersze, Katowickie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, Katowice 1989),
• Niebo poetów (wiersze, Śląski Fundusz Literacki, Katowice 1990),
• Okruszki z kalendarza (dla dzieci, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1990),
• Gorzka rzeka (wiersze, Warszawski Oddział Związku Literatów Polskich, Warszawa 1992),
• Erotyki wszystkie (wiersze, Bytomskie Centrum Kultury – Górnośląskie Towarzystwo Literackie, Bytom 1999),
• Requiem dla pokolenia (szkice krytyczno-literackie, Górnośląskie Towarzystwo Literackie, Katowice 2000),
• Bursztyn i śnieg (wiersze, Górnośląskie Towarzystwo Literackie, Katowice 2002),
• Ślad przeszłości. Bytom wielokulturowy (eseje historyczne, wspólnie z Przemysławem Nadolskim i Dariuszem Walerjańskim, Wydawnictwo arf, Bytom 2004),
• Bytom magiczny. Wypominki (felietony historyczne, Urząd Miejski w Bytomiu, 2006),
• Daleko od Lwowa (wiersze, wspólnie z Lesławem Nowarą i Bogdanem Kasprowiczem, Instytut Lwowski, Warszawa 2006),
• Bytom niezwykły. Historia miasta dla dzieci (Urząd Miejski w Bytomiu, 2007),
• Niezwykły Bytom. Historia miasta dla dzieci (wydanie rozszerzone, wyd. Frodo, Bytom 2010),
• Lwowskie adresy, lwowskie muzeum (wiersze i eseje, wyd. Muzeum Górnośląskie, Bytom 2011),
• Alfabet bytomski (felietony, wyd. Muzeum Górnośląskie, Bytom 2012),
• Oddajcie nam Lwów (publicystyka historyczna, wyd. Bollinari, Warszawa 2012),
• Precz z komuną (eseje i felietony, wyd. Bollinari, Warszawa 2013),
• Okruszki z kalendarza (dla dzieci, ilustracje: Arkadiusz Gacparski, wyd. Bollinari, Warszawa 2013),
• Zaczarowany Lwów. Przewodnik nieoczywisty (przewodnik literacki, Dom Wydawniczy Księży Młyn, Łódź 2023).

---

Oceń: Marcin Hałaś

---